Dom zazwyczaj kojarzy się nam z budynkiem mieszkalnym, w którym jemy, śpimy i odpoczywamy. Tymczasem ma on znacznie szersze znaczenie psychologiczne, o którym zapominamy w codziennym życiu. To także emocje, które towarzyszą temu miejscu, a te mogą być budujące lub wywołujące niepokój. W naszym artykule przedstawiamy dom w znaczeniu psychologicznym.
Spis treści:
- Dom jako bezpieczna przystań
- Kiedy dom staje się miejscem zagrożenia
- Ofiary przemocy domowej i ich brak poczucia bezpieczeństwa
- Dom w znaczeniu psychologicznym
- Dom jako wizytówka lub źródło wstydu
- Aranżacja wnętrz jako sposób wyrażenia własnej osobowości
- Pogwałcenie intymności, czyli włamanie do mieszkania
- Dom jako więzienie
- Stosunek do domu może wskazywać na konieczność wsparcia psychologicznego
Dom jako bezpieczna przystań
Dom powinien stanowić miejsce bezpieczne, do którego zawsze możemy powrócić. Zależy nam na tym, aby posiadać taką przystań, w której możemy być sobą i nie musimy oglądać się na opinie innych. W każdym z nas drzemie naturalna potrzeba wyrażania siebie i swoich emocji. W codziennym życiu za bycie sobą można jednak oberwać. Już sam fakt, że nie należymy do osób szczególnie przebojowych, stanowi nierzadko przedmiot drwin, zwłaszcza w niektórych środowiskach. Dobrze, gdy po otrzymaniu przykrych komentarzy ze strony otoczenia mamy gdzie się schronić i liczyć na akceptację ze strony bliskich.
Kiedy dom staje się miejscem zagrożenia
Dom w znaczeniu psychologicznym kojarzy nam się z miejscem znanym, przewidywalnym i bezpiecznym. To, co znajduje się na zewnątrz, może być zagrażające i zaskakujące. Takie myślenie to jednak utopia. Warto podkreślić, iż powinniśmy dążyć do tego, aby stworzyć bezpieczną przystań w postaci domu. Niemniej nie każdy ją posiada i to nie zawsze ze swojej winy. Na ogół wynika to z niewłaściwej postawy bliskich. Oni mogą okazać się większym zagrożeniem niż ludzie napotkani na ulicy.
Ofiary przemocy domowej i ich brak poczucia bezpieczeństwa
Zapewne nie raz słyszałaś powiedzenie: wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. To z pewnością nie przypadłoby do gustu ofiarom przemocy domowej. Te każdego dnia muszą zmagać się z agresją ze strony partnera czy ojca. Ktoś bliski potrafi je zranić do żywego, zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Gdy twój ojciec nadużywa alkoholu, po czym staje się agresywny, nie wiesz, czy przeżyjesz nadchodzącą noc. Nic dziwnego, że za dnia szukasz poczucia bezpieczeństwa na zewnątrz. Na środku ruchliwej ulicy, w galerii handlowej czy na koncercie w plenerze, czujesz się dużo lepiej niż we własnym domu.
Dom w znaczeniu psychologicznym
O tym, że dom nie jest bezpieczną przystanią, często przypominamy sobie w dni świąteczne. Gdy inni kompletują prezenty dla bliskich, ty boisz się, co zastaniesz w domu rodzinnym. Niekoniecznie musisz doświadczać w nim jawnej przemocy. Wystarczy, że jeden z rodziców nieustannie cię krytykuje. Nie podoba mu się twoja praca, styl życia, fakt, iż jesteś singielką lub nosisz tatuaże. Tak naprawdę z brakiem akceptacji rodziców może spotkać się dowolna sfera twojego życia. Ponadto niekiedy matka czy ojciec zapomina, że ma do czynienia z dorosłym dzieckiem i próbuje za nie decydować. Masz zjeść mięso na obiad i koniec, nie dyskutuj ze mną! Taki apodyktyczny rodzic zazwyczaj cierpi na zaburzenie osobowości lub nadmiarową potrzebę kontroli. Jego postępowanie znosi znamiona przemocy emocjonalnej, którą często się lekceważy i trywializuje. To jednak poważny błąd.
Dom jako wizytówka lub źródło wstydu
Oceniając dom w znaczeniu psychologicznym, należy zwrócić uwagę także na inny aspekt. To może być miejsce, które zachwyca designem i stanowi naszą wizytówkę. Podkreśla nasz status materialny i liczne sukcesy zawodowe. Niemniej dom może nas też zawstydzać tym, że prezentuje się dość ubogo. W takiej sytuacji nie chcemy nikogo do niego zapraszać, ponieważ krępuje nas myśl, że ktoś mógłby zobaczyć, w jakich warunkach żyjemy.
Aranżacja wnętrz jako sposób wyrażenia własnej osobowości
Dom może odzwierciedlać nasz styl i osobowość, kiedy możemy go urządzić w zgodzie ze sobą. Czasem jednak pozostaje nam obcy emocjonalnie. Dzieje się tak, gdy go wynajmujemy i sami nie możemy wprowadzić zbyt wielu modyfikacji. Czasem też nie pozwalają nam na niektóre zmiany przepisy budowlane czy brak zgody męża.
Pogwałcenie intymności, czyli włamanie do mieszkania
Zazwyczaj dom kojarzy nam się z intymnością. Gdy ktoś do niego wkracza bez naszej zgody, to narusza naszą prywatność. Włamanie to pogwałcenie intymności, czujemy się bardzo niekomfortowo z myślą, że ktoś zaglądał w prywatne zakamarki, dotykał naszej bielizny czy poduszek. Wiele osób po tego typu zdarzeniu cierpi z powodu traumy.
Dom jako więzienie
Czasem dom może okazać się więzieniem. Dzieje się tak, gdy kobieta zajmuje się chorym rodzicem i nie ma czasu dla siebie. Także wychowywanie dzieci w sytuacji, gdy wolałoby się powrócić do pracy i mieć kontakt z dorosłymi ludźmi, może wpływać negatywnie na naszą psychikę. W takim przypadku kobieta często chciałaby uciec z więzienia, jakie stanowi dla niej mieszkanie. Dom nie jest miłym miejscem, gdy muszę w nim przebywać. Tak dzieje się, gdy sytuacja materialna nie pozwala mi wyjść do kina czy restauracji.
Stosunek do domu może wskazywać na konieczność wsparcia psychologicznego
Jak widać, dom w ujęciu psychologicznym zyskuje wiele znaczeń. Warto przyjrzeć się tej kwestii. Jeśli od pewnego czasu uciekasz z domu, niechętnie w nim przebywasz, to może wydarzyło się coś złego? Np. twój mąż zmarł, przez co każda książka i kanapa przypomina ci o nim? Takie wspomnienia mogą stanowić spore obciążenie dla naszej psychiki. To również znak, że warto skorzystać z profesjonalnej pomocy psychoterapeuty.
