Emocje pierwotne są wspólne zarówno dla ludzi, jak i zwierząt. Należą do nich radość, smutek, strach, złość, wstyd i wstręt. Przyjmy się bliżej tym emocjom.
Wstręt objawia się gwałtownymi ruchami – uciekamy od obrzydliwej rzeczy, nie chcemy na nią patrzeć, dotykać jej. Jedzenie wypluwamy, czujemy się brudni, mamy wrażenie, że coś obrzydliwego jest ciągle na naszej skórze, ubraniu. Wstrętu można się nauczyć – na przykład na widok myszy czy pająków – małe dzieci go nie odczuwają, dopiero reakcja ich rodziców pokazuje, co jest wstrętne.
Strach
Mamy wrażenie, że serce przestaje nam bić, a potem kołacze jak oszalałe. Całe nasze ciało się spina – jelita kurczą się, by być się zbędnego balastu przed ewentualną ucieczką. Bardzo zwęża nam się pole świadomości i przestajemy zauważać inne rzeczy, poza tym, co wywołało nasz strach.
Przy strachu chcemy się schować i uciekać na zmianę. Potrafi się on długo utrzymywać w postaci lęku czy niepokoju, utrudniając nam życie. Kiedy oglądamy przerażenie innych, sami zaczynamy odczuwać strach, bo nasz mózg przygotowuje się na ewentualne zagrożenie.
Strach również jest emocją uniwersalną – odczuwają go ludzie na całym świecie , niezależnie od kultury i rasy, w której przyszło im żyć. Zawsze dotyczy sytuacji, w których nie czujemy się na siłach, żeby sobie poradzić.
Joanna Pastuszka-Roczek
