Rozpoznaj chorobę Zdrowie
Rodzaje czerniaka
Z reguły czerniak złośliwy kojarzymy ze zmianami występującymi na skórze, w obrębie pieprzyków. 10% przypadków nie znajduje się na skórze. A zatem pytanie brzmi – gdzie?
Typy czerniaka złośliwego
Dla przypomnienia – czerniak złośliwy to złośliwy nowotwór skóry, błon śluzowych albo błony naczyniowej gałki ocznej, wywodzący się z komórek barwnikowych wytwarzających melaninę – melanocytów.
Najczęściej powstaje w obrębie znamion barwnikowych, nazywanych potocznie pieprzykami, może również powstać (chociaż rzadko) na skórze niezmienionej.
Na podstawie obrazu morfologicznego nowotworu wyróżniono kilka odmian czerniaka, różniących się częstością występowania i rokowaniem.
- Czerniak szerzący się powierzchownie (SSM) – najczęstsza odmiana (60-70% przypadków), na ogół powstaje na podłożu znamion barwnikowych, zazwyczaj atypowych (dysplastycznych);
- Czerniak wywodzący się z plamy soczewicowatej (plama soczewicowata złośliwa, LMM) – stanowi 5-20% przypadków;
- Czerniak guzkowy (NM) – najgorzej rokująca odmiana, stanowi 10-30% przypadków, wychodzi ze znamion barwnikowych bądź ze skóry zdrowej;
- Czerniak umiejscowiony na kończynach wychodzący z plam soczewicowatych (czerniak akralny, ALM) – stanowi 5% przypadków;
- Czerniak wywodzący się ze znamion błękitnych – jest bardzo rzadki;
- Czerniak bezbarwnikowy – jedna z najcięższych postaci nowotworu.
Zuzanna Górka
Z reguły czerniak złośliwy kojarzymy ze zmianami występującymi na skórze, w obrębie pieprzyków. 10% przypadków nie znajduje się na skórze. A zatem pytanie brzmi – gdzie?
Lokalizacja czerniaka
Najczęstszym umiejscowieniem czerniaka jest skóra (90%), ale może on także powstawać w innych miejscach gdzie obecne są melanocyty. Może powstać na bazie znamienia barwnikowego lub w skórze niezmienionej.
Czerniak złośliwy jest też najczęstszym nowotworem pierwotnym gałki ocznej u dorosłych, stanowiąc około 10% przypadków czerniaka. Występuje w błonie naczyniowej oka – naczyniówce i rzadziej ciałku rzęskowym oraz tęczówce.
Nietypowe lokalizacje czerniaka złośliwego w obrębie skóry i błon śluzowych to:
- czerniak złośliwy błony śluzowej jamy ustnej – lokalizacja ta stanowi 1-2% wszystkich czerniaków złośliwych. Lokalizacja ta dotyczy osób dorosłych, w 90% po 40. roku życia. W połowie przypadków lokalizuje się na podniebieniu twardym, w 26% na dziąsłach i w 8% na podniebieniu miękkim.
- czerniak złośliwy przełyku – jest rzadkim nowotworem.
- czerniak złośliwy sromu i pochwy – pierwotny czerniak sromu stanowi 3-5% czerniaków u kobiet, czerniak pochwy jest rzadszy i wiąże się z gorszym rokowaniem. Pierwszym objawem zwykle jest guz w obrębie pochwy, drugą przyczyną zgłoszenia się pacjentki do lekarza są krwawienia.
Zuzanna Górka
Z reguły czerniak złośliwy kojarzymy ze zmianami występującymi na skórze, w obrębie pieprzyków. 10% przypadków nie znajduje się na skórze. A zatem pytanie brzmi – gdzie?
- czerniak złośliwy męskich narządów płciowych – występuje bardzo rzadko, najczęściej w obrębie żołędzi albo cewki moczowej.
- czerniak złośliwy okolicy odbytu i odbytnicy – stanowi około 1% złośliwych nowotworów tej okolicy; stanowi mniej niż 1% wszystkich czerniaków. Większość chorych ma ponad 50 lat.
- czerniak złośliwy łożyska paznokcia – najczęściej dotyczy kciuka i palucha; szczyt zachorowań przypada na 7. dekadę życia, częstszy jest u kobiet.
- czerniak złośliwy okolicy podeszwowej – jest częstą lokalizacją u ludzi innych ras niż biała.
- czerniak złośliwy powieki – pierwszy przypadek opisano dopiero w 1968 roku; do chwili obecnej jest to około 50 doniesień. Kazuistyczne przypadki czerniaka złośliwego w tym umiejscowieniu świadczą przede wszystkim o jego złym rokowaniu i równej częstości zachorowań u obu płci. Zajęcie brzegu powieki jest złym prognostykiem.
Drogie Panie, aby w porę zareagować powinnyśmy uważnie obserwować wszelkie zmiany na naszej skórze i nie tylko. Przede wszystkim jednak powinnyśmy mądrze korzystać ze słońca oraz omijać solaria szerokim łukiem – to elementarne zasady profilaktyki czerniaka złośliwego.
Koniecznie przeczytajcie artykuł: Co to jest czerniak?
Zuzanna Górka
« Menopauza a zmiany pogody
elle@elle
9 lat temu
Ja mialam usuniete przez lekarza pieprzyki zeby nie zezlosliwialy i nie zrobis sie z tego czerniak
pati25
12 lat temu
To straszne jak dużo jest rodzajów czerniaka.Najczęściej mówi się o czerniaku skóry.Ale są też inne miejsca w których może zlokalizować się czerniak.To okropne.Koniecznie trzeba obbserwować wszelkie znamiona,pieprzyki i chronić porzed słońcem
GloriaVictis
12 lat temu
O czerniaku rozwijającym się ze znamion mówi się stosunkowo często, o czerniaku podpaznokciowym zdecydowanie rzadziej. Ponieważ uczono mnie, że z powodu późnego rozpoznania czerniak aparatu paznokciowego zbiera ogromne żniwo pozwolę sobie napisać o nim nieco szerzej.
Podstawowymi objawami są:
* podłużne ciemne zabarwienie płytki paznokciowej
(często lekceważone, mylone z krwiakiem- krwiak zrasta, czerniak nie. Jeśli zmiana nie przesuwa się w kierunku wolnego brzegu lepiej ją zbadać. Z reguły jest to pierwszy objaw nowotworu, wyprzedzający pojawienie się innych objawów nawet o kilka lat. Może być spowodowane również łagodnym znamieniem zlokalizowanym w obrębie macierzy.)
* ciemne zabarwienie wałów paznokciowych
(czerniak może zaatakować wały okołopaznokciowe)
* owrzodzenia z destrukcja płytki paznokciowej
są późnymi i gorzej rokującymi objawami. Na tym etapie często towarzyszy im infekcja bakteryjna lub grzybicza, z wyraźnym stanem zapalnym, a to może utrudniać rozpoznanie.
Około 30% czerniaków aparatu paznokciowego nie produkuje melaniny (barwnika)!!!