Spis treści
Menopauza to naturalny proces, który kojarzy się głównie z cis-kobietami. Tymczasem może dotyczyć także osób transpłciowych – w tym transmężczyzn i osób niebinarnych przypisanych do płci żeńskiej przy urodzeniu (AFAB). To temat wciąż rzadko poruszany, a przecież ważny, bo menopauza wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne niezależnie od tożsamości płciowej.
Menopauza u transmężczyzn i osób niebinarnych AFAB
Menopauza to moment, w którym jajniki przestają produkować estrogeny i progesteron, co prowadzi do ustania miesiączek. U transmężczyzn (czyli osób, które przeszły proces afirmacji płciowej z kobiety na mężczyznę) oraz osób niebinarnych AFAB, menopauza może przebiegać inaczej niż u cis-kobiet, ale wcale nie omija ich całkowicie.
Dlaczego menopauza wygląda tu inaczej?
Wiele osób trans AFAB stosuje terapię testosteronem, która częściowo hamuje funkcję jajników. Czasami może to prowadzić do wcześniejszego wyciszenia ich pracy i „przyspieszonej menopauzy”. Jednak nie zawsze tak się dzieje – niektóre osoby na testosteronie wciąż mają czynne jajniki i mogą doświadczać klasycznej menopauzy w naturalnym wieku.
Jeśli dodatkowo wykonano zabieg usunięcia jajników (ooforektomię), dochodzi do tzw. menopauzy chirurgicznej. Wtedy spadek poziomu estrogenów jest gwałtowny, co często wiąże się z silniejszymi objawami.
Typowe objawy menopauzy u osób trans AFAB
Objawy menopauzy wynikają głównie z niedoboru estrogenów. Mogą pojawić się:
- uderzenia gorąca i nocne poty,
- wahania nastroju, drażliwość, a czasem obniżenie nastroju,
- suchość pochwy i bolesność przy współżyciu,
- problemy ze snem i koncentracją.
Dla wielu osób transpłciowych te objawy mogą być dodatkowo trudne ze względu na dysforię płciową. Suchość pochwy czy bóle w miednicy mogą nasilać poczucie odrzucenia własnego ciała.
Jak zadbać o siebie w tym czasie?
Wsparcie medyczne dopasowane do twoich potrzeb
Warto znaleźć lekarza (ginekologa, seksuologa, endokrynologa), który ma doświadczenie w pracy z pacjentami transpłciowymi. Czasem oprócz testosteronu wprowadza się miejscowe preparaty estrogenowe (np. globulki dopochwowe), które poprawiają nawilżenie pochwy bez wpływu na resztę organizmu.
Dieta, ruch i dbanie o kości
Testosteron i spadek estrogenów mogą zwiększać ryzyko osteoporozy, dlatego ważna jest dieta bogata w wapń, witaminę D i regularna aktywność fizyczna.
Wsparcie psychiczne
Rozmowa z terapeutą affirmatywnym, który rozumie kwestie tożsamości płciowej, może pomóc w radzeniu sobie z dysforią i stresem związanym z objawami menopauzy.
Dlaczego warto otwarcie rozmawiać z lekarzem?
Nie każdy lekarz ma doświadczenie w prowadzeniu osób transpłciowych w okresie menopauzy. Dlatego tak ważne jest, by otwarcie mówić o swoich potrzebach i objawach. Masz prawo do pełnej, profesjonalnej opieki – bez oceniania i bez tłumaczenia się z tożsamości.
Na zakończenie
Menopauza, niezależnie od tożsamości płciowej, jest naturalnym etapem życia. Dzięki odpowiedniej opiece możesz nadal cieszyć się dobrą formą i komfortem. Nie musisz przechodzić przez ten czas w samotności ani w milczeniu. Szukaj wsparcia medycznego i psychologicznego, które uwzględnia twoją historię i tożsamość.
Gdzie szukać wsparcia?
Jeśli jesteś osobą transpłciową i przechodzisz przez menopauzę albo po prostu czujesz się zagubiona/y w tym procesie – pamiętaj, że nie jesteś sama/sam. W Polsce działają organizacje i fundacje, które oferują profesjonalne wsparcie psychologiczne, prawne oraz grupy społecznościowe.
- Fundacja Trans-Fuzja – prowadzi grupy wsparcia, warsztaty i oferuje poradnictwo dla osób transpłciowych.
- Lambda Warszawa – wspiera osoby LGBTQ+, w tym osoby trans, także w kryzysach psychicznych i rodzinnych.
- Kampania Przeciw Homofobii (KPH) – oferuje materiały edukacyjne i akcje wspierające widoczność osób LGBTQ+.
Nie musisz radzić sobie z tym sama/sam. Jeśli czujesz, że objawy menopauzy lub towarzyszący im stres są zbyt trudne, poszukaj wsparcia psychoterapeuty affirmatywnego (przyjaznego osobom LGBTQ+), który pomoże Ci przejść ten etap w zgodzie z Twoją tożsamością.
Disclaimer
Ten artykuł ma charakter edukacyjny i nie zastępuje indywidualnej konsultacji lekarskiej. Jeśli odczuwasz objawy menopauzy lub masz wątpliwości dotyczące swojego zdrowia, skonsultuj się ze specjalistą.
