Menopauza – czy jest się czego bać

Menopauzą określamy ostatnią miesiączkę, po której przez następne 12 miesięcy nie występuje krwawienie. Jest to więc rozpoznanie wsteczne. Menopauzę poprzedza okres okołomenopauzalny, który trwa od około 5 lat przed ostatnią miesiączką oraz do 1 roku po niej. Objawy towarzyszące menopauzie wynikają ze stopniowego wygasania czynności jajników i zmian w wydzielaniu hormonów, których cykl naprzemiennych wzrostów i spadków wydzielania towarzyszy kobietom przez większość część życia.

Kiedy należy spodziewać się menopauzy?

Termin ostatniej miesiączki zależy od wielu czynników, zarówno genetycznych, jak i środowiskowych. Za granicę został przyjęty 45. rok życia. Jeśli objawy sugerujące menopauzę wystąpią wcześniej, należy wdrożyć odpowiednią diagnostykę, która pozwoli wykluczyć patologie mogące prowadzić do przedwczesnego wygasania aktywności jajników. Średni wiek menopauzy w Polsce to 50-51 lat.

Jakie objawy towarzyszą menopauzie?

Pierwszą oznaką zbliżającej się menopauzy są zmiany w długości cyklu. Może on być zarówno dłuższy, jak i krótszy. Uwagę zwraca jego nieregularność i plamienia między miesiączkami. Dodatkowo występują objawy związane ze zmianami hormonalnymi, takie jak:

  • uderzenia gorąca,
  • nadmierna potliwość,
  • rozdrażnienie,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • trudności w koncentracji,
  • bóle głowy.

Szacuje się, że objawy towarzyszą aż 85% kobiet po menopauzie i u 30% mają one ciężki przebieg. Szczególnie dotkliwy jest niedobór estrogenów, które nazywane są hormonami młodości i kobiecości. Prowadzi on do zmian w obrębie śluzówki pochwy, co objawia się suchością w pochwie. Wpływa także na gospodarkę wapniowo-fosforanową i zwiększa ryzyko osteoporozy oraz miażdżycy.

Czy można złagodzić objawy menopauzy?

Choć menopauza jest procesem naturalnym, dla wielu kobiet potrafi być uciążliwa. Jeśli zmiany, które następują w organizmie kobiety w trakcie okresu okołomenopauzalnego, nałożą się na inne choroby, mogą być przyczyną ich zaostrzenia. Dlatego jeśli odczuwasz pierwsze objawy menopauzy, udaj się do ginekologa, który oceni twój stan zdrowia i jeśli będzie to wymagane, zaproponuje odpowiednie leczenie. Terapię dobiera się indywidualnie po wykluczeniu przeciwwskazań i analizie potencjalnych zysków wynikających z jego stosowania. Najbardziej popularna jest hormonalna terapia zastępcza, polegająca na przyjmowaniu estrogenów i progesteronu. Leczenie hormonalne niesie ze sobą ryzyko działań niepożądanych, m.in. zwiększenie ryzyka incydentów zakrzepowo-zatorowych, dlatego decyzja o włączeniu leczenia powinna być podjęta wspólnie z lekarzem. Dostępne są również naturalne preparaty zawierające fitoestrogeny, takie jak kozłek lekarski czy wiesiołek, które łagodzą uciążliwe objawy. Suchość pochwy można leczyć poprzez kremy z estrogenem stosowane dopochwowo oraz lubrykanty na bazie kwasu hialuronowego. Czas trwania objawów i ich nasilenie jest indywidualne u każdej kobiety. Największe nasilenie występuje do 2 lat po menopauzie i najczęściej ustępuje po około 5 latach.

Więcej informacji na temat zdrowia kobiet znajdziesz na portalu Poradnik Gazeta Medyczna.