Spis treści
Menopauza to moment, w którym spadają estrogeny, a cały układ odpornościowy zaczyna działać trochę inaczej. Jeśli masz już zdiagnozowaną chorobę autoimmunologiczną (np. Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycę, toczeń) albo jesteś w grupie ryzyka, ten czas może przynieść nowe wyzwania.
To nie znaczy jednak, że menopauza „wywołuje” autoagresję. Raczej w pewien sposób odsłania jej mechanizmy i może lekko zmieniać przebieg już istniejących chorób.
Dlaczego menopauza wpływa na układ odpornościowy?
Estrogeny od lat „pilnowały” wielu procesów odpornościowych. Działały trochę jak regulator, który tłumił nadmierne reakcje zapalne, a w niektórych przypadkach „uspokajał” skłonność organizmu do atakowania własnych tkanek.
„Menopauza to okres, w którym układ odpornościowy kobiety przechodzi pewną reorganizację — spadają poziomy estrogenów, które dotąd działały łagodząco na procesy zapalne. Dlatego u pacjentek z chorobami autoimmunologicznymi często widzimy w tym czasie drobne zaostrzenia lub konieczność zmiany dawkowania leków. Kluczowa jest tu współpraca z lekarzem i regularne badania, by w porę zareagować.”
dr n. med. Tomasz W., specjalista endokrynolog i chorób wewnętrznych
Kiedy estrogenów robi się mniej, układ immunologiczny może zacząć zachowywać się trochę inaczej: łatwiej o zaostrzenia chorób autoimmunologicznych, a niektóre stany zapalne mogą być bardziej odczuwalne (np. bóle stawów, pogorszenie kondycji skóry).
Menopauza a choroby autoimmunologiczne — co to może oznaczać w praktyce?
Hashimoto i inne problemy z tarczycą
Spadek estrogenów często idzie w parze z wahaniami hormonów tarczycy. Czasem w tym okresie trzeba skorygować dawkę lewotyroksyny albo bardziej kontrolować poziom TSH i FT4.
Reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń
Niektóre pacjentki zauważają, że po menopauzie sztywność poranna czy bóle stawów są bardziej nasilone. To efekt zmniejszonej ochrony estrogenowej i naturalnego procesu starzenia się stawów.
Łuszczyca, bielactwo, atopowe zapalenie skóry
Menopauza bywa „wyzwalaczem” lub okresem większych zaostrzeń — głównie przez stres oksydacyjny i zmiany w gospodarce lipidowej skóry.
Jak możesz o siebie zadbać w tym czasie?
1. Regularnie badaj to, co już wiesz, że bywa problemem
Jeśli masz Hashimoto, to wchodząc w menopauzę możesz potrzebować częstszych kontroli TSH i FT4, a przy RZS — oceny stanu zapalnego i morfologii.
2. Dbaj o dietę przeciwzapalną
Więcej ryb, oliwy, warzyw, orzechów — mniej cukru, smażonego i przetworzonego jedzenia. To działa na cały organizm i zmniejsza ryzyko zaostrzeń.
3. Ruszaj się, ale z głową
Ruch redukuje stan zapalny, wzmacnia stawy i mięśnie, pomaga w insulinooporności, która często pojawia się w tym wieku. Wybieraj to, co nie przeciąża — spacery, joga, pilates, pływanie.
4. Dbaj o sen i redukuj stres
Przewlekły stres to jeden z głównych zapalników chorób autoimmunologicznych. Warto nauczyć się technik oddechowych albo znaleźć codzienną drobną odskocznię.
Na zakończenie
Menopauza to naturalny etap w życiu kobiety, ale jeśli zbiega się z chorobami autoimmunologicznymi, wymaga trochę więcej uwagi. Nie oznacza to jednak, że musisz bać się każdej zmiany — odpowiednia dieta, ruch, regularne badania i współpraca z lekarzem pozwolą ci przejść ten czas spokojniej.
Disclaimer
Ten tekst ma charakter ogólny i edukacyjny. Nie zastępuje konsultacji z lekarzem ani specjalistą w zakresie chorób autoimmunologicznych. Jeśli masz wątpliwości lub objawy się nasilają — zgłoś się do swojego lekarza prowadzącego.
