Jak skutecznie walczyć z paradontozą
Fotografia dostarczona przez partnera

Paradontoza to poważna choroba jamy ustnej prowadząca w efekcie do utraty zębów. Może mieć kilka przyczyn, jednak za najbardziej powszechną uznaje się niewłaściwą higienę jamy ustnej. Pierwszym symptomem paradontozy jest stan zapalny dziąseł. Jak rozpoznać paradontozę? Które czynniki zwiększają ryzyko jej wystąpienia? W jaki sposób ją leczyć?

Paradontoza – co to za choroba? Jak powstaje?

Na pytanie: „Co to jest paradontoza?” można udzielić bardzo prostej odpowiedzi – to przewlekłe zapalenie przyzębia. Jest postępującym stanem zapalnym tkanek, prowadzącym do ich degradacji i związanym z chroniczną odpowiedzią zapalną1. Jednym ze skutków paradontozy jest recesja dziąseł, czyli ich cofanie się, powodujące odsłonięcie korzenia zębowego2

Paradontoza rozwija się na skutek zaburzeń równowagi pomiędzy ilością i działaniem płytki nazębnej a odpowiedzią immunologiczną. Obecność płytki nazębnej, czyli skolonizowanych bakterii, wymusza na organizmie uruchomienie reakcji odpornościowej3.

Może dojść do sytuacji, kiedy reakcja obronna jest zbyt intensywna i organizm uwalnia zbyt wiele mediatorów przeciwzapalnych. Oddziałują one wówczas na zdrowe tkanki jamy ustnej, osłabiając m.in. przyzębie i wywołując stan zapalny3.

Paradontoza – czynniki zwiększające ryzyko choroby

Bezpośrednią przyczyną paradontozy są zaburzenia w reakcji immunologicznej organizmu związane z obecnością płytki nazębnej. Czynniki sprzyjające tej sytuacji to3:

  • niewłaściwa higiena jamy ustnej – to podstawowa i najczęstsza przyczyna zapalenia przyzębia, prowadzącego w konsekwencji właśnie do rozwoju paradontozy;
  • otyłość;
  • palenie tytoniu oraz częste spożywanie alkoholu;
  • stres – osłabia odporność;
  • czynniki genetyczne.

Ryzyko paradontozy mogą zwiększać również niektóre choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca czy osteoporoza. Może być również tak, że to paradontoza zwiększa ryzyko zachorowania na któreś z podanych schorzeń1.

Paradontoza, jako przewlekły stan zapalny tkanek, może rzutować również na inne części organizmu, szczególnie stawy. Stąd też duże ryzyko wystąpienia stanów zapalnych w obrębie stawów u osób chorujących na paradontozę. Zwiększa również ryzyko zawału serca, udaru mózgu oraz może nasilać problemy z nadciśnieniem tętniczym3.

Paradontoza – jak rozpoznać chorobę? Objawy

Początkowym objawem paradontozy jest zapalenie dziąseł, dlatego też schorzenie można rozpoznać po ich obrzęku i zaczerwienieniu. Dziąsła mogą boleć oraz krwawić w czasie szczotkowania lub podczas jedzenia twardych produktów. Może pojawić się również opuchlizna na dziąsłach. Objawom towarzyszy tzw. fetor ex ore czyli nieświeży oddech4.

Z czasem dochodzi do tzw. recesji, czyli cofania się dziąseł. Wówczas widoczny zaczyna być korzeń zęba, co naraża go na bezpośredni kontakt z patogenami i dodatkowo osłabia. Brak leczenia i dalsze zaniedbania w tym obszarze, prowadzą do zwiększenia ruchomości zębów i w konsekwencji – ich wypadania2.

Paradontoza – leczenie

Najważniejsza w leczeniu paradontozy jest higiena jamy ustnej2. Należy regularnie myć zęby, stosować płyny do płukania jamy ustnej i nitkować przestrzenie międzyzębowe.

Niezwykle istotna jest również wizyta u stomatologa, który wykona zabieg profesjonalnego oczyszczania zębów, dziąseł i przestrzeni międzyzębowych. Jest to tzw. higienizacja często wzbogacona dodatkowo o fluoryzację wzmacniającą zęby. Jeśli doszło już do recesji dziąseł, to braki można uzupełnić chirurgicznie2.

Paradontoza – co stosować?

W łagodzeniu pierwszych objawów paradontozy, przy zapaleniu dziąseł, pomocne są preparaty dostępne bez recepty, takie jak Sachol żel stomatologiczny. Zawiera on substancje działające przeciwzapalnie i przeciwbólowo (salicylan choliny, chlorek cetalkoniowy) dzięki czemu przynosi ukojenie i łagodzi stan zapalny w jamie ustnej.

Żel należy stosować 2–3 razy w ciągu dnia. Po aplikacji preparatu nie powinno się jeść ani pić przez ok. 30 minut – jest to czas, w którym składniki aktywne tworzą filtr ochronny.

Bibliografia:

    1. Powstrzymać paradontozę, Medycyna Praktyczna, „Powstrzymać paradontozę”, Nauka w Polsce, 2018. , dostęp: 18.11.2021.
    2. Tomaszewska I., Recesje dziąsłowe, Medycyna Praktyczna 2015. dostęp: 18.11.2021.
    3. Wojtkowska A., Wysokiński A., Wpływ zapalenia przyzębia na występowanie chorób układu sercowo-naczyniowego, Choroby Serca i Naczyń, 12, 2015.
    4. Sochalska, M. „Jak skuteczniej leczyć paradontozę”, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 2018.