Żyjemy w niezwykle trudnych czasach. Jesteśmy nieustannie narażeni na stres. Każdego dnia mamy do wykonania wiele zadań wymagających od nas pełnej koncentracji i kreatywności. Do tego dochodzą codzienne obowiązki domowe. Na dodatek życie w biegu sprawia, że często sięgamy po wysoko przetworzoną żywność. Do tego dochodzą problemy z dziećmi, konflikty rodzinne i zmiany hormonalne, jakie z wiekiem dokonują się w naszym organizmie. Wszystko to zaburza równowagę ustroju. Homeostaza to stan niezwykle pożądany, do którego organizm dąży, jednak jego możliwości są ograniczone. Jak adaptogeny przywracają równowagę w organizmie?
Spis treści:
- Czym są adaptogeny?
- Rośliny adaptogenne przedmiotem badań naukowych
- Jakie właściwości musi spełniać adaptogen?
- Jak działają adaptogeny?
- U kogo sprawdzą się rośliny adaptogenne?
- Jak w naturalny sposób złagodzić objawy menopauzy? MACA i Shatavari
- Poznaj najpopularniejsze adaptogeny i ich zastosowanie
- Jakie są przeciwwskazania do stosowania adaptogenów?
Czym są adaptogeny?
Pod pojęciem adaptogeny kryją się rośliny, które nie wykazują działania toksycznego i pomagają przywrócić równowagę w organizmie, jaka została zakłócona np. wskutek chronicznego stresu. Nie wykazują one właściwości uzależniających. Adaptogeny, jak sama nazwa wskazuje, pomagają przystosować się organizmowi do trudności, na jakie napotyka w codziennym życiu. Oddziałują korzystnie zarówno na nasz dobrostan fizyczny, jak i psychiczny czy mentalny. Rośliny adaptogenne nie są cudownym wynalazkiem. Niemniej ich stosowanie może okazać się sporym wsparciem dla naszego ciała i ducha.
Rośliny adaptogenne przedmiotem badań naukowych
Adaptogeny, wbrew obiegowej opinii, nie zostały odkryte w ostatnich latach. Od wieków służyły mieszkańcom Dalekiego Wschodu. Cieszyły się sporym zainteresowaniem medycyny ajurwedyjskiej. Początkowo używano ich w celu zwiększenia potencji (mężczyźni) oraz płodności (kobiety). Z czasem zaczęto dostrzegać w nich potencjalny eliksir młodości. Obecnie rośliny adaptogenne wykorzystuje się w celu przywrócenia homeostazy w organizmie. Co ciekawe, stały się one przedmiotem badań radzieckich naukowców. W latach 60. ubiegłego wieku we Władywostoku utworzono nawet specjalną jednostkę naukową, która zajmowała się adaptogenami. Nic dziwnego, że Rosjanie zainteresowali się tą tematyką. Zima na Syberii jest sroga, mimo to można w tym regionie znaleźć wiele ciekawych roślin. Musiały one w jakiś sposób przystosować się do niesprzyjających warunków środowiska. To właśnie ta zdolność została poddana szczegółowej analizie przez radzieckich naukowców.
Jakie właściwości musi spełniać adaptogen?
Nie każda roślina może zostać sklasyfikowana jako adaptogen. Aby to się stało, musi ona spełniać kilka istotnych warunków. Te pokrótce przedstawiamy poniżej:
- brak działania toksycznego – roślina adaptogenna nie może wykazywać właściwości toksycznych, odurzających, uzależniających ani zaburzających naturalną pracę organizmu;
- niespecyficzna reakcja na stres – adaptogeny nie oddziałują na konkretny narząd czy układ. Zawierają one substancje, które wzmacniają cały organizm i zwiększają jego odporność na działanie stresorów;
- normalizujący wpływ na stres – wspierają organizm w powrocie do homeostazy, regulując i optymalizując czynności życiowe.
Jak działają adaptogeny?
Adaptogeny mają za zadanie przystosować organizm do oddziaływania niekorzystnych czynników – fizycznych i emocjonalnych. Ponadto usprawniają pamięć i koncentrację, redukują napięcie nerwowe, chronią wątrobę, regulują metabolizm oraz gospodarkę hormonalną. Za sprawą roślin adaptogennych dochodzi także do usprawnienia przekaźnictwa nerwowego oraz reakcji enzymatycznych.
Zdjęcie autorstwa Elīna Arāja z Pexels
U kogo sprawdzą się rośliny adaptogenne?
Adaptogeny stanowią nieocenione wsparcie w przypadku osób narażonych na działanie stresorów. W sposób szczególny poleca się je osobom, które zawodowo uprawiają sport, silnie koncentrują się na pracy zawodowej lub zdobywaniu wykształcenia. Ponadto rośliny adaptogenne mogą okazać się pomocne w trudnych chwilach takich jak rozwód, przeprowadzka czy zmiana pracy. Stanowią również wsparcie dla kobiet w okresie menopauzy, które nie stosują hormonalnej terapii zastępczej.
Jak w naturalny sposób złagodzić objawy menopauzy? MACA i Shatavari
Pod tajemniczą nazwą Shatavari kryje się dziko rosnący szparag, który znalazł zastosowanie w medycynie ajurwedyjskiej. Ta roślina adaptogenna stanowi bogate źródło cennych substancji takich jak: saponiny steroidowe, polisacharydy i izoflawony. Te ostatnie są zaliczane do fitoestrogenów, czyli hormonów roślinnych, które pod względem budowy strukturalnej wykazują podobieństwo do żeńskich estrogenów. Izoflawony stanowią nieocenione wsparcie dla kobiet w okresie menopauzy. Przekwitaniu towarzyszy bowiem stopniowe wygasanie czynności jajników. W praktyce przekłada się to zmniejszoną syntezę żeńskich hormonów płciowych – gestagenów i estrogenów. Niedobór tych ostatnich powoduje uderzenia gorąca, zlewne poty i huśtawki nastroju. Sięgając po suplementy diety z Shatavari, kobiety w okresie menopauzy wspierają swój dobrostan i samopoczucie. Z kolei MACA to pieprznica peruwiańska, która również jest zaliczana do adaptogenów. Posiada ona właściwości antyoksydacyjne, dzięki którym zwalcza wolne rodniki. Te reaktywne cząstki mogą uszkadzać komórki i przyspieszać proces starzenia, dlatego tak ważne jest wzbogacenie diety w przeciwutleniacze. MACA wspomaga ochronę komórek układu kostnego i nerwowego. Substancje z pieprznicy peruwiańskiej bywają też wykorzystywane przez osoby, którym zależy na wsparciu płodności i potencji. Ponadto suplementy diety z MACA mogą okazać się pomocne w przywracaniu dobrostanu kobietom, które skarżą się na uciążliwe objawy menopauzy takie jak uderzenia gorąca, suchość pochwy, spadek libido czy huśtawki nastroju.
Zdjęcie autorstwa JESHOOTS.com z Pexels
Poznaj najpopularniejsze adaptogeny i ich zastosowanie
Choć istnieją różne rośliny adaptogenne, to niektóre z nich cieszą się większą popularnością niż pozostałe. Na szczególną uwagę zasługują takie adaptogeny jak:
- Ashwaganda – witania ospała wspomaga dobrostan osób narażonych na stres, działa tonizująco, ułatwia zasypianie;
- żeń-szeń – to chyba najbardziej znany adaptogen, który kojarzymy głównie z poprawą koncentracji i usprawnieniem procesów zapamiętywania. Posiada on aktywność antyoksydacyjną, dzięki czemu neutralizuje wolne rodniki. Jednocześnie jest stosowany przez osoby, którym zależy na wzroście libido;
- Gotu kola – pod tą tajemniczą nazwą kryje się wąkrotka azjatycka, która wspomaga funkcjonowanie komórek układu nerwowego odpowiedzialnych za pamięć i koncentrację. Wpływa również pozytywnie na dobrostan psychiczny.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania adaptogenów?
Rośliny adaptogenne, choć niewątpliwie zasługują na uwagę, nie mogą być stosowane przez wszystkich. Wśród przeciwwskazań wymienia się stosowanie leków hormonalnych, antydepresantów, ciążę i laktację. Adaptogenów nie należy łączyć z alkoholem. Nie zaleca się ich cukrzykom oraz osobom cierpiącym na nadciśnienie. W przypadku pojawienia się wątpliwości związanych ze stosowaniem adaptogenów, należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Bogatą ofertą suplementów diety z adaptogenami może pochwalić się Runosklep.pl. Znajdziesz w nim wiele ciekawych produktów wraz z opisem działania i dawkowania. Te mogą okazać się przydatne w przypadku osób narażonych na stres.
