Spis treści
Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) to medycznie uzasadniona metoda leczenia objawów menopauzy polegająca na uzupełnianiu niedoborów hormonów (estrogenów i progestagenów). Pomaga znacząco podnieść komfort życia, ale jednocześnie wymaga przemyślanej oceny korzyści i ryzyka.
Co to jest HTZ?
HTZ polega na dostarczaniu syntetycznych hormonów — estrogenów i/lub progestagenów — aby zrekompensować spadek endogennych hormonów w okresie klimakterium.
Dla kogo?
- Kobiety z intensywnymi objawami menopauzy: uderzenia gorąca, bezsenność, suchość pochwy, wahania nastroju, utrata gęstości kości, infekcje układu moczowego.
- Przedwczesna menopauza (< 40 lat) – HTZ chroni przed osteoporozą i chorobami serca.
- Po histerektomii – terapia estrogenami bez progestagenów może trwać bezpiecznie dłużej.
Korzyści HTZ
- Skuteczne łagodzenie objawów menopauzy (uderzenia gorąca, suchość pochwy, zaburzenia nastroju, problemy ze snem, nietrzymanie moczu).
- Ochrona układu kostnego (mniejsze ryzyko osteoporozy i złamań).
- Poprawa parametrów metabolicznych (mniejszy cholesterol, lepsze funkcjonowanie serca).
- Ulgę w problemach psychicznych: lepszy nastrój, koncentracja, łagodzenie lęku.
Formy podania hormonalnej terapii zastępczej
- Doustne (tabletki) – klasyczne, ale większy wpływ na wątrobę i układ krzepnięcia.
- Przezskórne (plastry, żele, spraye) – lepsze dla krążenia i wątroby.
- Dopochwowe – wskazane przy problemach z suchością pochwy.
Ryzyko i przeciwwskazania
- Nie dla osób z aktywnym rakiem piersi, trzonu macicy, zakrzepicą, niewydolnością wątroby, niejasnymi krwawieniami, rakiem hormonozależnym.
- U kobiet powyżej 70. roku życia ryzyko może przewyższać korzyści.
- Ważna jest indywidualna ocena ryzyka — w tym wiek, choroby towarzyszące, wyniki badań.
Opinie ekspertów
Prof. Grzegorz Jakiel:
„Hormonalna terapia zastępcza nie jest szkodliwa dla zdrowia kobiety. Można ją stosować w zasadzie u wszystkich kobiet w okresie menopauzy, które nie mają w wywiadzie choroby zakrzepowo‑zatorowej i nowotworów”.
Dr n. med. Tadeusz Oleszczuk:
„Kiedy zaczyna się stosować HTZ bardzo wcześnie… pierwsze 10 lat tej terapii jest absolutnie korzystne, kolejne dziesięć lat też nie jest szkodliwe”.
Obejrzyj wideo: Czy warto wybrać HTZ? – dr n. med. Tadeusz Oleszczuk
Jak podejść do decyzji o hormonalnej terapii zastępczej?
- Konsultacja ginekologiczna i endokrynologiczna.
- Badania: hormony (FSH, estradiol), USG, profil lipidowy, wątroba.
- Ocena bilansu ryzyka i korzyści.
- Wybór formy terapii – najlepsze dopasowanie do stylu życia i stanu zdrowia.
- Monitorowanie: regularne wizyty i badania kontrolne.
Ważne!
Informacje zawarte w tym wpisie mają charakter edukacyjny i nie zastępują indywidualnej porady medycznej. Decyzje związane z HTZ powinny być podejmowane tylko po konsultacji z lekarzem, uwzględniając stan zdrowia oraz przebytą diagnostykę.
