Czy wiesz że...? Zdrowie
Fakty i mity o chorobach nowotworowych
Mimo prowadzonych w Polsce programów profilaktycznych oraz kampanii społecznych na temat nowotworów, wiedza o nich jest w dalszym ciągu znikoma. Jakie fakty i mity o chorobach nowotworowych pokutują w naszym społeczeństwie?
Co roku prowadzone są badania kliniczne z dziedziny onkologii, ich wyniki są prezentowane na konferencjach lub opisywane w licznych publikacjach. Wiedza na temat tej choroby rozwija się w takim tempie, że bardzo trudno równolegle ogłaszać je na poziomie społecznym. Dodatkowo wszelkie tego typu informacje przed podaniem do opinii publicznej musiałyby najpierw przejść selekcje; pojawia się więc pytanie – które wiadomości są ważniejsze od innych? Jednak nie podawanie wszystkich komunikatów jak leci, a utrzymywanie się błędnych informacji wśród społeczeństwa, to dwie różne sprawy. Niniejszy artykuł dementuje kilka mitów na temat chorób nowotworowych
Fakty i mity o chorobach nowotworowych. Rak jest wyrokiem śmierci
Wiele lat temu mogło być to prawdą. Było to spowodowane ograniczonym dostępem do placówek medycznych, odpowiedniej aparatury i ogólnie znikomą wiedzą na temat nowotworów, a co za tym idzie – sposobami leczenia. Rak był wykrywany zbyt późno i nie było już żadnych szans na skuteczną pomoc.
Obecnie jednak choroby nowotworowe są diagnozowane na dużo wcześniejszym etapie. Na całym świecie przeprowadzane są badania, dzięki którym wzrasta nasza wiedza na temat raka. Aparatura medyczna jest również łatwiej dostępna niż kilkanaście lat temu, a technologia diagnostyczna o wiele bardziej zaawansowana. Leczenie jest dostosowywane do indywidualnych jednostek. Nie jest to jeszcze regułą, ale prawdą jest, że wielu pacjentów zostaje wyleczonych z tej choroby. Co więcej, nie doświadcza jej nawrotu.
Każdy wykryty guz jest nowotworem
Na początek definicja nowotworu – jest to nieprawidłowo rozrastająca się tkanka. Dzielimy go na:
- nowotwór łagodny, który nie niszczy otaczających go tkanek, nie powoduje przerzutów i rośnie powoli,
- nowotwór złośliwy, który niszczy otaczające tkanki, powoduje przerzuty i szybko rośnie (choć i to nie zawsze) – czyli ten, o którym myślimy, gdy tylko usłyszymy słowo „rak”.
No to jak to jest z tym guzem? Trochę jak z czworobokami – każdy kwadrat jest prostokątem, ale nie każdy prostokąt jest kwadratem. Podobnie – każdy guz jest nowotworem (nowym-tworem), ale nie każdy nowotwór jest rakiem!
Leczenie nowotworów łagodnych polega na usunięciu zmiany przez chirurga, o ile to konieczne – często wystarczy sama obserwacja. To przy nowotworze złośliwym wymagana jest chemioterapia, radioterapia, leczenie chirurgiczne i inne. Tak więc jeśli zauważysz u siebie niepokojący guz, nie musi oznaczać on raka.
Agnieszka Turbakiewicz
Mimo prowadzonych w Polsce programów profilaktycznych oraz kampanii społecznych na temat nowotworów, wiedza o nich jest w dalszym ciągu znikoma. Jakie fakty i mity o chorobach nowotworowych pokutują w naszym społeczeństwie?
Tylko kobiety chorują na raka piersi
Prawdą jest, że to kobiety częściej chorują na raka piersi. Nie jest to jednak regułą – ten rodzaj nowotworu dopada również mężczyzn. Narażeni na niego są najczęściej panowie między 50. a 70. rokiem życia. Niestety, szacuje się, że 50% z nich przegrywa walkę z tą odmianą nowotworu. Dzieje się tak, ponieważ do rozpoznania dochodzi przeważnie w zaawansowanym stadium choroby. Poza tym nie prowadzi się profilaktyki tego nowotworu u mężczyzn.
„Babcia/mama/ciocia miała raka, ja na pewno też zachoruję!”
Badania epidemiologiczne wykazały, że istnieje pewna populacja ludzi, u których występuje zwiększona zapadalność na choroby nowotworowe. W takich rodzinach jest także więcej przypadków osób chorujących na raka. Badania genetyczne wykazały, że posiadają oni pewne uszkodzenia w genach, które mogą doprowadzić do powstawania raka. Mogą, ale muszą. Odsetek osób z nowotworem, u których ktoś z rodziny również miał raka, wynosi zaledwie 5-10%. Co istotne, choroba nowotworowa nie jest chorobą jednogenową – wynika z tego, że nie powinno się mówić o niej jako o dziedzicznej. Mutacja ta jedynie zwiększa ryzyko i predyspozycje do zachorowania, nie jest wyrokiem.
Rak „denerwuje się”, gdy się do wycina
Część pacjentów nie chce poddać się operacji chirurgicznej, ponieważ istnieje przeświadczenie, że wycięty rak się „denerwuje” i na złość odrasta, a nawet w niektórych przypadkach następują przerzuty. Kiedyś podstawowym sposobem leczenia raka było jego chirurgiczne usunięcie. Była to jedyna metoda w walce z ta chorobą. Wycinano tylko widoczny guz, który odrastał po jakimś czasie; wtedy cięto go ponownie. Nic dziwnego, że pacjent miał wrażenie, że cięcie raka tylko wzmaga jego wzrost. Obecnie mamy więcej informacji o specyfice tej choroby – usuwana jest nie tylko oczywista zmiana, ale także część zdrowych tkanek wokół niej.
Przedstawione wyżej mity to jedynie kropla w morzu wśród legend o raku. Jeżeli jednak byłaś przekonana, że chociaż jeden z nich jest prawdą, może warto zgłębić szerzej ten temat? Czasy się zmieniają – wiedza i technologia prą naprzód, a co za tym idzie – wiedza na temat chorób, które jeszcze nie tak dawno temu były uznawane za wyrok śmierci.
Agnieszka Turbakiewicz
« Stan przedcukrzycowy – jak go rozpoznać?
pati25
8 lat temu
Teraz medycyna się rozwinęła,”poszła do przodu” i dzięki badaniom możemy wykryć raka we wczesnym stadium.Szybko rozpocząć leczenie.Mamy szansę na wyleczenie
elle@elle
8 lat temu
dobrze, ze jest profilaktyka antynwotworowa, dzieki ktrej wczesne stadia rak sa wyleczalne :)))
Emilly27k
8 lat temu
Myślę,że to jest dobry artykuł dotyczący choroby nowotworowej. Moim zdaniem Polacy ogólnie posiadają małą wiedzę w tym temacie, choć medycyna wskazuje,że można się wyleczyć próbując praktycznie metodę leczenia.
filodendron
8 lat temu
Raki trzeba szybko wykrywać, wtedy istnieje możliwość uratowania się lub przedłużenia sobie życia. Gdy wykryje się go późno to już może nie być szansy. Rak jest nieobliczalny czasem nawet z bardzo ciężkich stanów można się uratować a czasem odwrotnie. Powinno robić się USG jamy brzusznej raz do roku, cytologię i inne dostępne badania raz na jakiś czas wtedy można zapobiec ciężkim stanom.