Dlaczego test na HPV jest lepszy niż cytologia
Grafika dostarczona przez partnera

Wraz z postępem medycyny rośnie skuteczność metod diagnostycznych chorób nowotworowych. Niekiedy doskonali się te już praktykowane, a w innych przypadkach tworzy zupełnie nowe. Dziś cytologia nie jest uznawana za najwiarygodniejszą metodę w profilaktyce raka szyjki macicy – śmiertelnego nowotworu, który zagraża kobietom. Zamiast niej ginekolodzy coraz częściej zalecają swoim pacjentkom wykonywanie testu na HPV – wirus brodawczaka ludzkiego, który bezpośrednio odpowiada za powstanie i rozwój raka szyjki macicy. W jaki sposób taki test ma przewagę nad cytologią?

Profilaktyka raka szyjki macicy

Szanse na wyleczenie stanu przedrakowego czy też raka szyjki macicy wykrytego we wczesnym stadium wynoszą blisko 100% – to świetna wiadomość dla kobiet, które obawiają się tej choroby. Należy mieć jednak świadomość, że na kolejnych etapach rozwoju raka szyjki macicy wyleczalność nowotworu w znacznym stopniu maleje – w czwartym stadium raka szyjki macicy to zaledwie 10%. Dlatego tak duże znacznie mają regularne badania profilaktyczne. Większość kobiet udaje się w tym celu do gabinetu ginekologicznego na cytologię – zaleca się, by takie badanie wykonywać co 2-3 lata. W wielu przypadkach znacznie lepsze rozwiązanie zamiast cytologii stanowi jednak test na HPV, który jest metodą znacznie bardziej skuteczną.

Cytologia a test na HPV – skuteczność

Standardowa, refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia cytologia (szkiełkowa, inaczej konwencjonalna) względem wykrywania stanów przedrakowych i zmian prowadzących do raka szyjki macicy ma czułość około 50-60%. Oznacza to, że w trakcie badania wykonywanego raz na 2-3 lata szanse na niewykrycie śródnabłonkowych zmian przedrakowych wynoszą nawet 50%. Przy kolejnym badaniu stadium zmian może już być na etapie stanu przedrakowego szyjki macicy bądź raka. To badanie cytologiczne zostało wynalezione w latach 40’stych ubiegłego wieku i zapewne uratowało życie setek tysięcy kobiet na całym Świecie, ale do ostatecznego pokonania raka szyjki macicy jest niewystarczające. A rak szyjki macicy to choroba, która może być całkowicie uleczalną, bo znamy jego czynnik etiologiczny (wywołujący), mamy szczepienia i czułe badania – testy HPV, o których przeczytacie w dalszej części artykułu.

Nieco bardziej skuteczną metodę badania względem cytologii szkiełkowej stanowi nierefundowane badanie cytologiczne nowej generacji (tzw. cytologia płynna inaczej cienkowarstwowa bądź LBC). Jej czułość wynosi około 70%. W obu przypadkach trzeba mieć również na uwadze, że wynik cytologii w dużej mierze zależy od człowieka – personelu medycznego pobierającego materiał i odpowiedzialnego za jego przechowywanie, a także od wprawnego oka osoby badającej. Co więcej, rak może rozwijać się głęboko w kanale szyjki macicy, gdzie nie dociera bezpośrednio szczoteczka służąca do pobierania materiału. W celu wykluczenia ryzyka zmian przedrakowych szyjki macicy najlepiej jest wykonać test molekularny HPV (wirus brodawczaka ludzkiego), który w odróżnieniu od cytologii ma czułość bliską 100%. Tylko dzięki niemu możliwa jest skuteczna wykrycie kobiet w grupie ryzyka i zdiagnozowanie choroby na etapie, gdy nie daje ona żadnych innych objawów.

Cytologia a test na HPV

Test na HPV – na czym polega?

Podobnie jak cytologia test na HPV polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy. W przypadku testu na HPV pacjentka ma jednak możliwość bardziej komfortowego samobadania we własnym zaciszu domowym. Zamawiając test na HPV, otrzymuje się szczegółową instrukcję krok po kroku, jak zrobić wymaz, zabezpieczyć pobrany materiał, a następnie wysłać próbkę do laboratorium. Wyniki testu są przesyłane drogą mailową. Po ich otrzymaniu można umówić się na konsultację lekarską. Wysokiej jakości test na HPV (wykrywający infekcje wirusa brodawczaka ludzkiego) pozwala na rozpoznanie kilkunastu genotypów wirusa. Wśród nich znajdują się te najbardziej onkogenne szczepy HPV. W przypadku HPV 16, 31 lub 18 od razu zalecana jest kolposkopia, czyli dokładne oglądanie szyjki macicy za pomocą specjalnej aparatury medycznej. Warto dodać, że test hpv na zasadzie samopobrania (tzw. self sampling jest bardzo powszechny w wielu krajach w ramach narodowych programu profilaktyki raka szyjki macicy, np. w Holandii, Danii czy Australii, a w krajach tych zaawansowany rak szyjki macicy pojawia się znacznie rzadziej. W Polsce rocznie wykrywa się ok 2500 przypadków raka szyjki macicy. Skuteczność testu na obecność wirusa hpv metodą samopobrania jest porównywalna z wymazem pobranym w placówce medycznej.

Badanie cytologiczne jest wtedy wykonywane jako kolejny etap diagnostyki.

Pozytywny test na HPV – co dalej?

W przeciwieństwie do cytologii test na HPV wykrywa nie sam nowotwór, a wirusa, który może odpowiadać za jego rozwój. Obecność HPV w znacznym stopniu zwiększa ryzyko już współistniejącego raka szyjki macicy lub zachorowania na nowotwór w najbliższej przyszłości. Nie zawsze jednak pozytywny wynik testu na HPV wiąże się z rakiem szyjki macicy. Z tego powodu przy pozytywnym wyniku testu na HPV lekarz kieruje pacjentkę na dodatkowe badania, już w kierunku diagnostyki stanów przedrakowych bądź samego nowotworu. Warto mieć świadomość, że zakażenie HPV jest popularne wśród kobiet i mężczyzn aktywnych seksualnie. Organizm ludzki może samodzielnie pokonać wirusa, jednak z wiekiem rośnie ryzyko przetrwałego zakażenia i rozwoju raka szyjki macicy, dlatego test na HPV należy ponawiać w przyszłości, aż do uzyskania ujemnego wyniku. Dopiero wówczas mowa o zwalczeniu wirusa przez organizm.

Kiedy robić test na HPV?

Kobiety aktywne seksualnie, które ukończyły 30. rok życia, powinny badać się w kierunku HPV raz na 3 lata. Test na HPV powinny wykonywać także młodsze kobiety, które rozpoczęły aktywność seksualną. Ryzyko raka szyjki macicy wzrasta u kobiet, które zakaziły się brodawczakiem, a dodatkowo palą papierosy, mają obniżoną odporność, niedobory witaminowe lub częściej chorują na stany zapalne dróg rodnych. Te czynniki predysponujące do rozwoju zakażenia przetrwałego a ten może doprowadzić do sytuacji, że pojawi się rak szyjki macicy, choroba nowotworowa często występująca u wielu kobiet. Nie należy zwlekać z wykonaniem testu na HPV, szczególnie jeśli zauważyło się zmiany w swoim stanie zdrowia: infekcje intymne lub charakterystyczne dla wirusa brodawki w miejscach intymnych. Systematycznie badania pozwolą na rzetelną ocenę stanu zdrowia i szybkie reagowanie w razie wykrycia zmian przedrakowych. Przejdź na stronę https://badamhpv.pl/ i dowiedz się więcej w temacie HPV.

Podsumujmy, dlaczego test na HPV jest lepszy niż cytologia?
  • nowotwory szyjki macicy pochodzą od przewlekłej infekcji HPV
  • cytologia, nawet podwyższonej czułości nie daje stuprocentowej pewności, że jesteśmy zdrowi
  • test na obecność wirusa hpv ma czułość blisko 100% i jest najskuteczniejszym narzędziem w profilaktyce raka szyjki macicy
  • test hpv możesz z pobrać we własnej łazience intuicyjnym zestawem, a czułość takiego badania jest taka sama jak pobranie wymazu w placówce medycznej