Dlaczego dziecko budzi się po odłożeniu do łóżeczka
Michal Bar Haim z Unsplash

Zapewne znasz tę sytuację z autopsji lub z doświadczeń bliskich ci osób. Dziecko tak ładnie zasypia podczas karmienia. Rodzic czeka chwilę, aby zapadło w głębszy sen i postanawia odnieść maluszka do łóżeczka. W głowie ma już wizję smacznej kolacji, gorącej kąpieli czy rozmowy z partnerem. Tymczasem jego plany obracają się wniwecz, gdy po odłożeniu do łóżeczka dziecko automatycznie się wybudza i zaczyna płakać. Rodzic zastanawia się, co poszło nie tak. W końcu bardzo delikatnie odłożył maluszka na jego posłanie. Dlaczego dziecko budzi się po odłożeniu do łóżeczka?

Spis treści:

  1. Czy płacz dziecka to próba manipulacji rodzicem?
  2. Czy noszenie na rękach przyczynia się do wybudzania po odłożeniu do łóżeczka?
  3. Czy dziecko rozpoznaje obecność rodzica?
  4. Dlaczego dziecko budzi się po odłożeniu do łóżeczka? Wszystkiemu winna biologia!
  5. Płacz dziecka jako walka o przetrwanie
  6. Z czego wynika lęk separacyjny niemowląt?
  7. Czy pozwolić się dziecku wypłakać i zasnąć ze zmęczenia?
  8. Jak kształtuje się styl przywiązania?
  9. Jak wykształcić w dziecku zaufanie?

Czy płacz dziecka to próba manipulacji rodzicem?

Bardzo często płaczące dziecko jest posądzane przez otoczenie o złe intencje. Wiele osób zakłada, że robi rodzicom na złość i próbuje nimi manipulować. Chce zagarnąć mamę lub tatę tylko dla siebie. Nie rozumie, że rodzic ma swoje potrzeby i z malucha wyrasta egoista. To jednak bardzo niesprawiedliwa ocena postawy młodego człowieka.

Czy noszenie na rękach przyczynia się do wybudzania po odłożeniu do łóżeczka?

Dlaczego dziecko budzi się po odłożeniu do łóżeczka? Niektórzy twierdzą, że wynika to z błędów, jakich dopuszczają się dziadkowie. Ci cały czas noszą maluszka na rękach, przez co źle znosi on odłożenie do łóżeczka. W rezultacie chce być noszony na rękach nawet podczas snu. Stanowczo się tego domaga, budząc się z głośnym płaczem. To jednak kolejna niewłaściwa interpretacja sytuacji, która nie znajduje potwierdzenia w badaniach naukowych.

Czy dziecko rozpoznaje obecność rodzica?

Rodzice często wychodzą z założenia, że dziecko posiada dodatkowy zmysł, dzięki któremu wie, kiedy opiekun się od niego oddala. Nie da się ukryć, że młody człowiek rzeczywiście pozostaje mocno wyczulony na obecność mamy lub taty. Chce, aby któryś z rodziców zawsze znajdował się blisko niego.

Dlaczego dziecko budzi się po odłożeniu do łóżeczka? Wszystkiemu winna biologia!

Dziecko, które budzi się tuż po odłożeniu do łóżeczka, walczy o przetrwanie, choć dorośli często nie widzą między jednym a drugim związku przyczyno-skutkowego. Z punktu widzenia ewolucji człowiek ma stosunkowo duży mózg. Ten umożliwia mu naukę i opracowywanie nowych technologii, pełni zatem przydatną funkcję. Niestety, duża głowa utrudnia opuszczenie kanału rodnego. W związku z tym w toku ewolucji został wypracowany mechanizm pośredni. Człowiek przychodzi na świat nie w pełni rozwinięty, dzięki czemu mieści się w drogach rodnych matki i ich nie rozrywa, co mogłoby zakończyć się śmiercią kobiety. Jednak ceną, którą musimy zapłacić za ten kompromis, jest opieka nad dzieckiem niezdolnym do samodzielnego życia. Młody człowiek przez długi czas pozostaje zależny od rodziców. Jeśli ci nie zaspokoją jego potrzeb, umrze. Inaczej sytuacja wygląda u myszy czy psów, które dość szybko stają się zdolne do samodzielnego życia.

Płacz dziecka jako walka o przetrwanie

Przeżycie dziecka zależy od rodzica. To mama lub tata daje maluszkowi jeść, chroni przed zimnem, ale też przed przegrzaniem organizmu, wymienia mokrą pieluszkę na suchą. Małe dziecko nie potrafi mówić i wyrażać swoich potrzeb inaczej niż poprzez płacz. Ten oznacza, że któraś z potrzeb młodego człowieka nie została zaspokojona lub zmaga się on z bólem.

Z czego wynika lęk separacyjny niemowląt?

Dziecko boi się separacji od rodzica, gdyż nie wie, czy nie zostanie w ten sposób porzucone i skazane na pewną śmierć. Samo nie zdobędzie pokarmu czy nie zmieni pieluszki. Aby zapewnić sobie opiekę matki lub ojca, korzysta z niezwykle wyczulonych zmysłów, które od razu rozpoznają, kiedy znika ciepły dotyk opiekuna. Wtedy dziecko budzi się i zaczyna płakać. Pragnie w ten sposób zakomunikować rodzicowi, że chce, aby ten mu towarzyszył.

Czy pozwolić się dziecku wypłakać i zasnąć ze zmęczenia?

Choć dawniej mówiono, że należy oswajać dzieci z frustracją, obecnie nie zaleca się pozostawiania dziecka w jego pokoju po to, aby się wypłakało i usnęło ze zmęczenia. Rodzic powinien przytulić malucha i spróbować go uspokoić. W ten sposób wysyła młodemu człowiekowi ważny sygnał. Pokazuje mu, że jego potrzeby są ważne i nie spotkają się z odrzuceniem.

Jak kształtuje się styl przywiązania?

Rodzic, który zaspokaja potrzeby małego dziecka, pozostaje na nie uważny, kształtuje w nim bezpieczny styl przywiązania. Ten ułatwia nawiązywanie relacji międzyludzkich w dorosłym życiu. Niestety, czasem rodzic ulega zmęczeniu i lekceważy płaczące niemowlę, przez co musi ono wykształcić inny mechanizm adaptacyjny. W rezultacie rodzi się pozabezpieczny styl przywiązania, który może być unikowy, zdezorganizowany lub ambiwalentno-lękowy. Utrudnia on wchodzenie w relacje romantyczne i nawiązywanie przyjaźni.

Jak wykształcić w dziecku zaufanie?

Ze względu na dobro dziecka należy wczuć się w sytuację małego, bezbronnego człowieka i zrozumieć, że wybudzanie się po odłożeniu do łóżeczka nie ma nic wspólnego z manipulacją. Maluch w ten sposób walczy o przetrwanie. Boi się opuszczenia przez rodzica, bez którego nie może funkcjonować.  Mama czy tata mają za zadanie uspokoić maluszka i wykształcić w nim zaufanie.

Magdalena Kukurowska