Spis treści
Badanie piersi – profilaktyka raka piersi w każdym wieku. O czym pamiętać w okresie menopauzy?
Nowotwór piersi to najczęściej diagnozowany rak wśród kobiet w Polsce i na świecie. Ryzyko jego wystąpienia znacząco wzrasta w okresie menopauzy, co ma związek ze zmianami hormonalnymi i kumulacją czynników ryzyka. Jednak, jak podkreślają lekarze, również młodsze kobiety nie powinny zaniedbywać profilaktyki przeciwrakowej. Jej podstawą jest regularne badanie piersi.
Samobadanie piersi – klucz do wczesnego wykrycia zmian
Każda kobieta powinna znaleźć czas na samobadanie piersi, najlepiej w zaciszu własnego domu, raz w miesiącu – około 2-3 dni po miesiączce. To prosty, a jednocześnie niezwykle ważny element profilaktyki. Badanie polega na uważnej obserwacji piersi – ich kształtu, wielkości oraz wyglądu brodawek. „Każda nowa asymetria czy zaczerwienienie powinno być sygnałem alarmowym” – podkreśla dr n. med. Katarzyna Nowak, specjalistka ginekologii onkologicznej.
Samobadanie obejmuje także dotykowe sprawdzanie piersi i okolicznych węzłów chłonnych pod kątem wyczuwalnych guzków czy zgrubień. To właśnie te zmiany najczęściej skłaniają kobiety do wizyty u lekarza.
Co powinno wzbudzić niepokój?
Niepokój powinny wzbudzać:
- wyczuwalne guzki, zgrubienia, twarde obszary w piersi lub pod pachą,
- wyciek z brodawek (zwłaszcza krwisty lub surowiczy),
- zmiana kształtu piersi lub wciągnięcie brodawki,
- zmiana koloru lub struktury skóry na piersi (np. tzw. „skórka pomarańczowa”).
W takich przypadkach lekarz podczas wizyty przeprowadzi tzw. badanie palpacyjne oraz dokładny wywiad rodzinny. „Historia chorób nowotworowych w najbliższej rodzinie zwiększa czujność diagnostyczną” – mówi onkolog dr hab. Piotr Lewandowski.
USG piersi i inne badania obrazowe
U młodszych pacjentek, zwłaszcza poniżej 40. roku życia, podstawowym badaniem obrazowym jest USG piersi. Specjaliści zalecają wykonywanie go profilaktycznie co dwa lata po 25. roku życia, a w razie wystąpienia niepokojących objawów – natychmiast. „USG pozwala odróżnić łagodne torbiele od potencjalnie niebezpiecznych guzów litych” – tłumaczy radiolog dr Anna Zielińska.
Choć USG jest bezpieczne i można wykonywać je wielokrotnie, ma swoje ograniczenia diagnostyczne. Dlatego w niektórych przypadkach lekarz zleca dodatkowe badania, takie jak elastografia (pomagająca ocenić sztywność tkanek) czy biopsja cienkoigłowa.
FAQ – najczęstsze pytania o badanie piersi
Czy w okresie menopauzy powinno się częściej badać piersi?
Tak. Ze względu na wzrost ryzyka zachorowania po 50. roku życia, lekarze zalecają większą czujność i regularne badania obrazowe (USG, a po 50-tce także mammografię).
Czy samobadanie piersi zastępuje USG lub mammografię?
Nie. Samobadanie to ważny element profilaktyki, ale nie daje pełnego obrazu – badania obrazowe są niezbędne, by dokładnie ocenić strukturę piersi.
Czy USG piersi jest bolesne?
Nie. To badanie jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne.
Podsumowanie
Regularne badanie piersi – zarówno samodzielne, jak i obrazowe – to najlepszy sposób na wczesne wykrycie zmian nowotworowych. Dzięki temu możliwe jest szybkie rozpoczęcie leczenia i zwiększenie szans na pełne wyleczenie.
Tekst ma charakter informacyjny i nie zastępuje konsultacji lekarskiej.
